Projekty zrealizowane

Nazwa projektu – „Dezynfekcja, digitalizacja i upowszechnienie części kolekcji z Biblioteki UKSW – kontynuacja”, dofinansowana ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą „Społeczna odpowiedzialność nauki” nr projektu SONB/SP/548064/2022 

Kwota dofinansowania – 118 143,30 zł

Środki własne – 13 130,00 zł

Termin realizacji zadania: 01.07.2022-31.12.2023.

Zrealizowany projekt dotyczył dezynfekcji 7672 woluminów, opracowania 400 rekordów bibliograficznych oraz digitalizacji i udostępnienia w domenie publicznej 49 woluminów z Biblioteki Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. 

Woluminy będące przedmiotem projektu pochodzą z Księgozbioru Krakowsko-Warszawskiego, którego fragmenty były już dezynfekowane, konserwowane, digitalizowane i upowszechniane w ramach dofinanasowania poprzednio zrealizowanych projektów z ministerialnych programów Działalności Upowszechniającej Naukę i Społecznej Odpowiedzialności Nauki.  

Jednym z zadań projektowych była dezynfekcja 7672 woluminów. Wytypowane zasoby zostały poddane dezynfekcji w komorze fumigacyjnej przy użyciu gazu S-9. Realizacja tego zamierzenia, dodając woluminy wcześniej zdezynfekowane, doprowadziła do zabezpieczenia przez dezynfekcję niemal całości księgozbioru Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, będącego częścią Księgozbioru Krakowsko-Warszawskiego. Podobnie jak przy realizacji założeń poprzedniego projektu, dezynfekcja była związana z sukcesywnym zabezpieczeniem całości tego zasobu w specjalnym magazynie Pracowni Starych Druków i Zbiorów XIX-wiecznych, w którym przechowywane są tylko zbiory poddane niedawnej dezynfekcji. 

Poddanie obiektów bibliotecznych dezynfekcji stało się polem do realizacji następnego zadania w ramach projektu, skierowanego ku poszerzaniu zakresu możliwości prac badawczych nad tym niezwykle interesującym księgozbiorem. Było nim opracowanie 400 rekordów bibliograficznych dla publikacji z tego zasobu. Rekordy te zostały sporządzone w ramach centralnego katalogu administrowanego przez Bibliotekę Narodową, a tworzonego przez Bibliotekę Narodową i współdziałające z nią biblioteki, w tym Bibliotekę UKSW, w ramach Ogólnopolskiej Sieci Bibliotecznej. Prace polegały na wytypowaniu z zasobu publikacji, które nie posiadały rekordów bibliograficznych w tym katalogu. Następnie utworzono dane rekordów bibliograficznych, opatrzono je odpowiednimi deskryptorami Biblioteki Narodowej w ramach opisu formalnego i przedmiotowego oraz w przypadku ich braku we wspólnym katalogu, utworzono odpowiednie deskryptory osobowe, korporatywne, serii, imprezy. 

Realizacja następnych zadań polegała na digitalizacji i udostępnieniu w wersji cyfrowej 49 (wobec planowanych 45) obiektów bibliotecznych, będących uprzednio własnością i zawierających często zapiski wybitnych ludzi nauki związanych z Uniwersytetem Jagiellońskim. Oprócz tego wybraliśmy do digitalizacji i udostępnienia materiały dotąd niepublikowane w bibliotekach cyfrowych, lub obecne w nich w bardzo słabej jakości. Wstępnie planowaliśmy w tym zadaniu zająć się 45 obiektami cyfrowymi, ale ostatecznie dla zachowania spójności tematycznej obiektów, udostępniamy ich nieco więcej – 49. 

Zdecydowaliśmy się kontynuować digitalizację woluminów, które były własnością Jana Nepomucena Fijałka – historyka Kościoła katolickiego, księdza, profesora i dziekana Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesora i rektora Uniwersytetu Lwowskiego, wybitnego znawcy dziejów chrześcijaństwa.  

Przedmiotem prac stały się też niepublikowane dotąd skrypty naukowe Stefana Zachariasza Pawlickiego, wybitnego uczonego – zmartwychwstańca (CR), profesora, filozofa i historyka filozofii, teologa, psychologa, etyka, logika, rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, prekursora naukowej apologetyki w Polsce.  

Upubliczniliśmy również zdigitalizowane przez nas fragmenty dorobku naukowego Feliksa Kopery – historyka sztuki, muzeologa, prezesa Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. Był wybitnym specjalistą w dziedzinie historii sztuki, zwłaszcza renesansowej, dziejów rzemiosła artystycznego, numizmatyki. Badał dzieje Krakowa. Publikacje naukowe jego autorstwa trafiły do domeny publicznej w 2023 r. Na początku stycznia 2023 roku upubliczniliśmy dwie wcześniej niedostępne w zasobach cyfrowych publikacje jego autorstwa. 

Proces skanowania odbywał się w Pracowni Digitalizacyjnej Biblioteki UKSW. 

Zdigitalizowane woluminy dostępne są publicznie w Polonie. Szczyci się ona pozycją jednej z najnowocześniejszych bibliotek cyfrowych na świecie i jednocześnie jest największą tego typu biblioteką w Polsce, stale poszerzającą swoje zasoby. 

Po raz pierwszy publikacja odbyła się w Polonie na nowych warunkach. Z Poloną w zakresie publikacji naszych zbiorów współpracujemy już od wielu lat, ale tym razem obiekty opublikowane zostały w ramach e-usługi “Polona dla Bibliotek”, gdzie jako współpracująca instytucja mamy możliwość tworzyć i udostępniać własne kolekcje cyfrowe oraz samodzielnie zarządzać swoimi zasobami cyfrowymi i metadanymi. 

Efekty prac projektowych ujęte zostały w Polonie w osobną kolekcję.  

Celem poszerzenia kręgu odbiorców, efekty digitalizacji zostały upublicznione też w Księgozbiorze Wirtualnym Federacji „Fides” . 

Informacji dotyczących projektu udziela dr Maciej Matraś, e-mail: m.matras@uksw.edu.pl, tel. 22 561 89 82. 

Wnioski zakwalifikowane do finansowania w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” – moduł: Wsparcie dla bibliotek naukowych – KONKURS III
20220926 _Wnioski _zakwalifikowane _do _finansowania _w _ramach _programu _„Społeczna _odpowiedzialność _nauki” _– _moduł _Wsparcie _dla _bibliotek _naukowych _– _KONKURS _III.pdf 0.36MB 

Nazwa projektu – „Dezynfekcja, digitalizacja i upowszechnienie części historycznej kolekcji z BG UKSW w Warszawie”.
Źródło dofinansowania – program „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (moduł „Wsparcie dla bibliotek naukowych”) w ramach umowy SONB/SP/461393/2020.
Kwota dofinansowania – 44 020,00 zł
Środki  własne –  5 000,00 zł
Termin realizacji zadania: 2020-2021.
W ramach projektu zrealizowano zadania polegające na dezynfekcji 2916 woluminów oraz digitalizacji i upowszechnienia 17 woluminów z Biblioteki Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Woluminy pochodzą z zasobu tzw. księgozbioru krakowsko-warszawskiego, którego konserwacja i digitalizacja była już dwukrotnie finansowana w ramach Działalności Upowszechniającej Naukę. Kolekcja ta stanowi spuściznę po skasowanych w 1954 r. przez władze PRL Wydziałach Teologicznych UJ i UW oraz ich bibliotekach.
W ramach projektu w 2020 r. przeprowadzono dezynfekcję 2916 woluminów z bibliotek seminariów Historii Kościoła Powszechnego (1225 wol.) oraz Historii Kościoła w Polsce Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego (1691 wol.). Zdezynfekowane woluminy zabezpieczono w nowym miejscu przechowywania, jakim jest magazyn Pracowni Starych Druków i Zbiorów XIX-wiecznych (dawniej Magazyn Zbiorów Specjalnych).
W następnym etapie realizacji projektu, digitalizacji poddano łącznie 7396 stron w formacie TIFF o rozdzielczości 400 dpi. Skany zaopatrzono w metadane strukturalne i opisowe w formacie XML oraz standardzie EXIF i zabezpieczono na serwerach UKSW. Digitalizacja obiektów została przeprowadzona w Pracowni Digitalizacyjnej Biblioteki UKSW.
Zgodnie z zapisami projektowymi wersje prezentacyjne 17 woluminów, zdeponowane zostały na stronie Księgozbioru Wirtualnego Federacji „Fides”, gdzie zasiliły specjalnie wydzieloną kolekcję Biblioteki UKSW w Warszawie.
Kolekcja dostępna jest pod linkiem:
https://digital.fides.org.pl/dlibra/collectiondescription/117
Zaznaczyć należy, że Księgozbiór Wirtualny Federacji „Fides” jest jednym z dostawców danych do Europeany – jednej z największych bibliotek cyfrowych, wirtualnego muzeum i archiwum Europy.
O wyborze upublicznionych woluminów zdecydowały zawarte w nich unikalne zapiski Jana Nepomucena Fijałka oraz Stanisława Tomkowicza.
Jan Nepomucen Fijałek (1864-1936) – historyk Kościoła katolickiego, ksiądz, profesor i dziekan Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesor i rektor Uniwersytetu Lwowskiego, przewodniczący Komisji Historycznej PAU, wybitny znawca dziejów chrześcijaństwa i archiwista. Uważany za jednego z najwybitniejszych historyków Kościoła. Był redaktorem czasopism „Polonia Sacra” i „Archiwum Komisji Historycznej PAU”.
Stanisław Tomkowicz (1850-1933) – konserwator zabytków, historyk sztuki. Pełnił funkcję m.in. zastępcy a potem przewodniczącego Grona Konserwatorów Galicjii Zachodniej, przewodniczącego Komisji Badania Historii Sztuki Polskiej Akademii Umiejętności. Przez wiele lat był redaktorem krakowskiego „Czasu”, a wcześniej czasopisma „Przyjaciel Sztuki Kościelnej”.
Informacji dotyczących projektu udziela dr Maciej Matraś, e-mail: m.matras@uksw.edu.pl, tel. 22 561 89 82.
Raport z przebiegu projektu – Matraś, Maciej, “Dezynfekcja, digitalizacja i upowszechnienie części historycznej kolekcji z BG UKSW w Warszawie 2020 – 2021,” Biblioteka Cyfrowa – Digitarium UKSW, 2022, https://digitarium.uksw.edu.pl/document/132.
Wnioski zakwalifikowane do finansowania w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” – moduł: Wsparcie dla bibliotek naukowych (stan na 2.04.2020).pdf

Nazwa projektu – „Kontynuacja konserwacji, digitalizacji i udostępniania inwentarzy i starych druków Biblioteki Głównej UKSW”.
Źródło dofinansowania – program „Działalność Upowszechniającą Naukę” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach umowy 589/P-DUN/2018.
Kwota dofinansowania – 58 410,00 zł.
Termin realizacji zadania: 2018
W ramach zadania poddano konserwacji, zdigitalizowano i udostępniono online kolejne 3 stare druki oraz 3 księgi inwentarzowe z tzw. księgozbioru krakowsko-warszawskiego. Kolekcja ta stanowi spuściznę po skasowanych w 1954 r. przez władze PRL, Wydziałach Teologicznych UJ i UW oraz ich bibliotekach. Jego realizacja zakończyła kolejny etap szeroko zakrojonych prac mających na celu upublicznienie dzieł pochodzących z tego księgozbioru (liczącego około 24 tys. woluminów, w tym 482 starych druków).
Digitalizację obiektów przeprowadzono w powstającej Pracowni Digitalizacyjnej Biblioteki Głównej UKSW a zigitalizowane obiekty udostępnione zostały na stronie Księgozbioru Wirtualnego Federacji „Fides”  oraz w tworzonej Bibliotece Cyfrowej UKSW.
Czytaj więcej na temat projektu (pdf.)
Komunikat MNiSW z dn. 23.03.2018
Informacji dotyczących projektu udziela dr Maciej Matraś, e-mail: m.matras@uksw.edu.pl, tel 22 561 89 87.

Tytuł zadania – „Konserwacja, digitalizacja i udostępnienie 14 starych druków i 8 inwentarzy tzw. księgozbioru krakowsko-warszawskiego”.

Źródło dofinansowania – Działalność Upowszechniająca Naukę (DUN), MNiSW.

Termin realizacji zadania: 2015 – 2016

Celem zadania była konserwacja 14 i digitalizacja 13 starych druków – głównie poloników (jeden z tytułów występuje w dwóch egzemplarzach) oraz 8 archiwalnych inwentarzy bibliotecznych. Zarówno stare druki jak i inwentarze są fragmentem spuścizny po skasowanych w 1954 r. przez władze PRL, Wydziałach Teologicznych UJ i UW.

Wybrane stare druki to głównie dzieła autorów polskich, bądź w Polsce wydane, przeważnie  z zakresu literatury kazuistycznej i teologiczno-moralnej epoki baroku.

Inwentarze odzwierciedlają dary wielu profesorów, np. Uniwersytetów Lwowskiego, Jagiellońskiego i Warszawskiego, zawierają podpisy rektorów uczelni z różnych okresów ich historii, wykazy książek zaginionych  w czasie drugiej wojny światowej, są świadectwem poniesionych strat.

Końcowym efektem podjętych starań jest upublicznienie ich w globalnej sieci, dzięki współpracy z Federacją Bibliotek Kościelnych FIDES, której Księgozbiór Wirtualny jest częścią Europeany.

Podjęte działania stanowiły pierwszy etap szeroko zakrojonych prac mających na celu włączenie zabytkowego tzw. księgozbioru krakowsko-warszawskiego (liczącego około 24 tys. woluminów, w tym 482 starych druków) do obiegu publicznego.

Zdigitalizowane w ramach projektu woluminy zostały udostępnione na stronie Księgozbioru Wirtualnego Federacji FIDES oraz w Cyfrowej Bibliotece Narodowej Polona.