Biblioteka Akademii Teologii Katolickiej rozpoczęła swoją działalność 3 listopada 1954 roku. Na mocy „Zarządzenia Ministra Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 kwietnia 1955 r., w sprawie organizacji i działania Biblioteki Głównej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie”, określono szczegółowo rolę i zakres działania instytucji. Były to m.in: gromadzenie, uzupełnianie i opracowanie zbiorów, nadzór nad bibliotekami instytutów, katedr, konserwacja zbiorów i ich udostępnianie. Podstawą księgozbioru stały się zbiory katedr i zakładów Wydziałów Teologicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Warszawskiego. W 1999 roku, kiedy Akademia Teologii Katolickiej została przekształcona w UKSW, biblioteka również wstąpiła na nową ścieżkę rozwoju. W bieżącym roku świętujemy więc podwójny jubileusz: 70-lecie powstania Biblioteki ATK/UKSW oraz 25-lecie funkcjonowania Uniwersytetu.
Z tej okazji, w dniu 7 listopada 2024 roku, została zorganizowana uroczystość rocznicowa, na którą zaproszono obecne i uprzednie władze UKSW, Biblioteki UKSW oraz byłych i obecnych pracowników naszej jednostki. Spotkanie zainaugurował rektor – Jego Magnificencja, ks. prof. dr hab. Ryszard Czekalski, który złożył na ręce bibliotekarzy podziękowania za ich pracę i zaangażowanie zarówno na rzecz biblioteki, jak i całego uniwersytetu. Niezwykle przychylnymi słowami zaszczycili pracowników biblioteki również pierwszy rektor UKSW, ks. prof. dr hab. Roman Bartnicki oraz obecni prorektorzy: ks. dr hab. Ryszard Sadowski, prof. uczelni (prorektor ds. nauki i współpracy międzynarodowej) oraz ks. dr hab. Marek Stokłosa, prof. uczelni (prorektor ds. kadr i projektów).
Dyrektor Biblioteki, Jolanta Białkowska w swoim wystąpieniu omówiła najważniejsze wydarzenia z historii Biblioteki, wyraziła uznanie i zadeklarowała wdzięczność wszystkim, którzy przyczynili się do rozwoju instytucji. Kierownik Jednostki złożyła na ręce księdza Rektora podziękowania za wsparcie w rozwoju infrastruktury bibliotecznej oraz pomoc w zmianach strukturalnych i organizacyjnych. Nie mogło również zabraknąć wyrazów wdzięczności skierowanych do kadry zarządzającej i pracowników współpracujących z biblioteką. Dyrektor dziękowała m. in. kanclerzowi Krzysztofowi Dziedzicowi za pomoc w rozwoju struktury bibliotecznej oraz wszystkim osobom mającym wpływ na poprawę jakości usług Biblioteki i wzbogacanie jej księgozbioru. Kierownik jednostki wyraziła także głęboką nadzieję na dalszy rozwój Biblioteki, dający satysfakcję wszystkim osobom z nią związanym.
Podczas wystąpienia nie zapomniano rzecz jasna o podziękowaniach dla osób uczestniczących w przełomowym dla biblioteki momencie – przekształceniu biblioteki ATK w Bibliotekę UKSW. Słowa wdzięczności Jolanta Białkowska skierowała także do nieobecnych Dyrektorów Biblioteki: pana Andrzeja Dubeca po. dyrektora w latach 1983-1991, pana Piotra Latawca, który przewodził instytucji w latach 1991-2013 oraz pani prof. dr hab. Katarzyny Materskiej – dyrektor urzędującej w latach 2013-2018.
Spotkanie – poza władzami rektorskimi – ubogaciła również obecność przedstawicieli uniwersyteckiej kadry kierowniczej: dr hab. Małgorzaty Wrześniak, prof. UKSW (dyrektor Instytutu Nauk o Kulturze i Religii), ks. dra hab. Rafała Bednarczyka (dziekana WT), ks. dra Jarosława Sobkowiaka (prodziekana WT, przewodniczącego Zespołu ds. Zarządzania Bazą Wiedzy UKSW ), prof. dra hab. Cezarego Mika (prorektora w latach 2012-2016, obecnie kierownika Katedry Prawa Międzynarodowego i Europejskiego), Katarzyny Szumowskiej (kwestor), Joanny Dziurzyńskiej (dyrektor Wydawnictwa Naukowego UKSW), Moniki Zborowskiej (dyrektor personalnej) oraz dr Magdaleny Łaptaś. Spotkanie uświetniło również swoją obecnością grono niepracujących już bibliotekarzy, gościli m. in: Zbigniew Hanak, Joanna Jamioł, Joanna Koć-Rudnicka, Bogusława Kostowska, dr Dorota Szumilas, Alina Skórska, Marek Ziemianek, dr Ryszard Żmuda. Z uwagi na fakt, że uroczystość miała charakter wspomnieniowy, nie zabrakło także reminiscencji dotyczących zmarłych pracowników: dyrektora Tomasza Winiarskiego, którego pożegnaliśmy w tym roku czy Małgorzatę Kozłowską – zastępcę kanclerza UKSW.
Dyrektor Jolanta Białkowska, kończąc przemówienie, zaznaczyła jak ważną rolę w jej życiu odegrała praca w Bibliotece UKSW i złożyła na ręce wszystkich bibliotekarzy podziękowania za serce i trud włożone w pracę na rzecz biblioteki. Po wspomnianym przemówieniu głos zabrał zastępca dyrektora, dr Jakub Kowalski, który przybliżył wszystkim zgromadzonym wystawę nawiązującą do historii Biblioteki UKSW. Wicedyrektor zaprezentował również wolumin szczególnie cenny dla zbiorów instytucji – Katedrę Gnieźnieńską pod redakcją Aleksandry Śmiechowskiej z 1970 roku. Publikacja jest darem od obecnego patrona uczelni i zawiera dedykację dla Biblioteki UKSW od kardynała Stefana Wyszyńskiego. Poza wystawą można było zapoznać się ze wspomnieniami o bibliotece i pracownikach oraz przeczytać reminiscencje pracowników biblioteki dotyczące zmarłych, zasłużonych kolegów. Charakter wspomnieniowy spotkania podkreśliła prezentacja multimedialna, przedstawiająca losy Biblioteki ATK/UKSW od czasów „wkopania kamienia węgielnego” aż po czasy obecne.
Prowadząca spotkanie, dyrektor Jolanta Białkowska, po części oficjalnej zaprosiła wszystkich zebranych na poczęstunek. Jubileusz uczczono specjalnie na tę okazję zamówionym tortem i symbolicznym kieliszkiem szampana.
Wspomnienia o Bibliotece i jej pracownikach
Za czasów pełnienia przeze mnie funkcji rektora, Biblioteka UKSW była jedną z najbardziej aktywnych jednostek administracyjnych naszej uczelni i wspaniale wpisała się w zmiany systemowe służące budowaniu UKSW jako nowoczesnego uniwersytetu przyszłości. (…) Rozwój Biblioteki, jaki dokonał się na przestrzeni lat był możliwy dzięki ofiarnej pracy zatrudnionych tam osób, ich kwalifikacjom i głębokiemu przekonaniu, że jest to możliwe. (…) Pod wpływem zmian technologicznych zmienia się również sposób korzystania z zasobów bibliotecznych. W opracowaniach naukowych coraz częściej pojawiają się źródła internetowe. Niezależnie od zmieniających się osób i uwarunkowań ważna jest świadomość, że Biblioteka jest „sercem uczelni”.
(…) Nie ma uniwersytetu bez biblioteki. I to zarówno w znaczeniu fizycznej przestrzeni, jak i wydzielonej jednostki organizacyjnej. Nie można twierdzić, że określona instytucja jest uniwersytetem, jeśli nie ma biblioteki bądź jest ona zaniedbana. Nie można twierdzić, że uniwersytet prowadzić badania w jakiejś dziedzinie czy też prowadzić na uniwersyteckim poziomie działalności dydaktycznej, jeśli nie ma w tej dziedzinie właściwych zbiorów. Odpowiedzialność za istnienie takich zbiorów spoczywa na władzach uniwersytetu i każdym uczonym. Podkreślić przy tym trzeba: nieprawdą jest, że samemu można zgromadzić własny warsztat naukowy i nie potrzeba nam do tego żadnej biblioteki. Nie zastąpi jej chaos i powierzchowność zasobów internetu. Nie zastąpi jej żadna prywatna, nawet bogata biblioteka.
Naprawdę się cieszę, że osobiście miałam okazję do budowania coraz mocniejszej pozycji Biblioteki UKSW jako ważnej jednostki uczelni. Pełniąc funkcję dyrektora Biblioteki UKSW w latach 2013-2018, razem z Zespołem udało nam się dokonać wielu istotnych i potrzebnych zmian (…). Nie wszystkie z nich byty łatwe dla Zespołu, przygotowywaliśmy się do nich starannie, szkoliliśmy się Wszyscy. Nie zabrakło także wspólnie pokonywanych chwil trudnych, zwątpienia i niepokoju. Zawsze jednak zwyciężała troska o dobre imię Biblioteki, o to, by było postrzegana przez pryzmat ludzi kompetentnych i potrzebnych akademickiej wspólnocie.
Biblioteka Uniwersytetu, wykorzystując nowoczesne środki organizowania dostępu do wiedzy i dynamicznie rozwijająca się informatyzację, podejmuje działania dydaktyczne, promujące naukę oraz zadania wynikające z misji Uczelni. Jest otwarta na współpracę ze środowiskiem nauki i kultury, inicjuje oraz realizuje działania wspomagające budowanie społeczeństwa wiedzy. Zachowując charakter biblioteki publicznej, jest miejscem przyjaznym dla użytkowników, instytucją otwartą na potrzeby wszystkich, którzy pragną korzystać z jej zasobów. Fachową obsługę użytkowników zapewniają wyspecjalizowani pracownicy, systematycznie podnoszący swoje kwalifikacje.